फेसबुक चालले आहे इतिहासात...

भारतात फेसबुकची लोकप्रियता हा चर्चेचा विषय राहिलेला नाही. फेसबुक हा जवळपास प्रत्येक इंटरनेट युजरच्या सोशल नेटवर्किंगचा अविभाज्य भाग बनला आहे. ब्रिटनमध्ये मात्र
फेसबुकला आता इतके चांगले दिवस राहिले नाहीत. सोशल मीडियाविषयी घेण्यात आलेल्या एका सर्वेक्षणानुसार फेसबुक हे आता ब्रिटनमधील तरुणपिढीसाठी इतिहासजमा झाले असून त्याची जागा इतर माध्यमांनी घेतली आहे. पालकांकडून फ्रेंड रिक्वेस्ट येणे, हे युवकांचे फेसबुकपासून दूर जाण्याचे महत्त्वाचे कारण आहे. 

लंडनच्या युनिव्हर्सिटी कॉलेजमधील आठ संशोधकांच्या गटाने ब्रिटनसह भारत, चीन, ब्राझील इत्यादी सात देशांमध्ये यासंबंधीचे सर्वेक्षण करून निष्कर्ष काढले आहे. प्राध्यापक डॅनिएल मिलर यांचा या संशोधनामध्ये सहभाग आहे. फेसबुक ही आता युवकांसाठी ' कूल ' गोष्ट राहिली नसल्याचे मिलर यांनी नमूद केले. १६ ते १८ वर्षांच्या युवकांसाठी तर फेसबुक ही इतिहासजमा झाले असून त्याची जागा ट्विटर, इन्स्टाग्राम, स्नॅपचॅट, वॉट्सअॅप यांनी घेतल्याचे संशोधनातून समोर आले आहे. फेसबुकवर प्रौढांच्या अकाउंटची संख्या वाढली आहे. त्यामुळे सोशल नेटवर्किंगवरील आपले खाजगी आयुष्य जपण्यासाठीही तरुण पिढी वेगाने फेसबुकपासून दूर जात असल्याचे निरीक्षण मिलर यांनी नोंदवले.

पालकांकडून आपल्याला फ्रेंड रिक्वेस्ट येणे, हे युवकांचे फेसबुकपासून दूर जाण्याचे महत्त्वाचे कारण असल्याचे मिलर म्हणाले. फेसबुकचे आकर्षण आता पालकवर्गालाही वाटते. परंतु, फेसबुकवर अकाउंट असल्याने पालक आपल्या पाल्याच्या आयुष्यात डोकावू शकतात. अनेक तरुणांना ही गोष्ट जाचक आणि त्यांच्या खाजगी आयुष्यात ढवळाढवळ करणारी वाटते. यावर उपाय म्हणून युवापिढीने सोशल मीडियामधील नव्या माध्यमांना आपलेसे केले आहे. फेसबुकवरून नव्या सोशल अॅप्सकडे जाणाऱ्यांची संख्या मोठी असली, तरी यापैकी कोणतेच अॅप वापरण्यास फेसबुकइतके सोपे नसल्याचे मिलर मान्य करतात. प्रत्यक्ष लंडन युनिव्हर्सिटीमधील युवकपिढीही मित्र-मैत्रिणींशी संवाद साधण्यासाठी वॉट्सअॅप, स्नॅपचॅटसारख्या अॅप्सचा वापर करत आहे. त्याचप्रमाणे स्वतःचे विचार, मते नोंदवण्यासाठी ते ट्विटरला पसंती देतात, तर फोटो शेअर करण्यासाठी इन्स्टाग्राम लोकप्रिय आहे, असेही मिलर म्हणतात.

एकाच पिढीमधील दोन भावंडे असली, तरी त्यातील मोठ्या भावंडाची पसंती फेसबुकला, तर लहान भावंडाची पसंती अन्य साइट्सना आहे, अशी विसंगतीही मिलर यांनी मांडली आहे. या ट्रेंडमुळे फेसबुक सोशल नेटवर्किंगमधून नामशेष निश्चितच होणार नाही. परंतु, फेसबुकच्या युजर्सचे सरासरी वय मात्र सध्याइतके तरुण नसेल, असे मत या संशोधकांनी नोंदवले आहे. सध्या ब्रिटनमध्ये दिसणारा हा ट्रेंड नजीकच्या भविष्यात अन्य देशांमध्येही दिसेल, असाही संशोधकांचा अंदाज आहे.